FilmYorum – Avengers: Endgame (2019)

Bu yazıyı sırf filme saygımdan spoiler’sız olarak yazmak istedim. Hatta yüklediğim fragmanın bile filmden en az sahne olanı olsun diye uğraştım. Bence Avengers Endgame spoiler olmadan, sadece önceki 21 film izlenmiş olarak tam tadına varılabilecek bir film. O sebeple gönül rahatlığıyla okuyabilirsiniz diye düşünüyorum. İlla spoiler istiyorsanız özelden bulun beni, anlatayım. Zaten muhabbetini yapmamak için kendimi zor tutuyorum. (İlk ciddi spoiler uyarımız oldu. Bu da bizim miladımız olsun)

Künye

Yönetmen: Russo Brothers
Oyuncular: Robert Downey JR, Chris Evans, Chris Hemsworth, Josh Brolin, Scarlett Johansson, Karen Gillan, Jeremy Renner, Paul Rudd, Mark Ruffalo
Tür: Fantastik, Aksiyon, Macera, Bilimkurgu
Ülke: ABD, Yayın Tarihi: 24 Nisan 2019, Süre: 3 saat 10 dk

Giriş

Kolay değil 11 yıl boyunca dünyanın büyük çoğunluğunca takip edilen, her biri bir şekilde birbirine bağlanmış 21 filmin ardından 22. ve son halka olmak. Endgame çok zor bir işe kalkışıyordu daha başlamadan. Bir jenerasyona şekil veren, dönemin sinema anlayışını değiştiren, popüler kültürü peşinden sürükleyen Marvel Sinematik Evreni bugün yorumlayacağımız filmle bir dönemini kapatıyor. Filme girmeden çok karışık duygular içerisindeydim. Heyecanlıydım, meraklıydım, mutluydum ama bir yandan da duygusaldım, hüzünlüydüm. Filmi izlerken de aynen bu duyguları yaşadım. Bittiğinde de duygularım tamamen aynı şekildeydi. Filmi bitirdim, soluğu evde aldım. Taktım, AltDünya eldivenimi (yazı yazmaya yarıyor, öyle taşlı maşlı da değil, Infinity Gaunlet’le ilgisi yok yani), başladım yazmaya. Burası AltDünya ve bu okuyacağınız Avengers : Endgame filminin yorumlaması. Her ne olursa olsun. Buyurun efendim.

Hikaye

Yazıyı Spoilersız yapma arzumdan dolayı şöyle söyleyeyim, Infinity War’daki snap’ten (parmak şıklatma anlamında) sağ kalan kahramanlarımız kaybettikleriyle başa çıkma çabasındadır ancak biraz fazla zorlanıyorlardır. Sonra şu anda söyleyemeyeceğim bir şeyler olur, olaylar gelişir ve son bir mücadele ile kaybettiklerini geri kazanma fırsatı ortaya çıkar. Bir kez daha Avengers ekibi toplanır, macera başlar. (Evet temelde bu şekilde anlattığımda hem spoiler vermemiş oluyorum, hem de filmin hikayesini görece anlatmış oluyorum. Muhteşemim hakikaten.)

Artılar/Eksiler

Şimdi şunu bir şekilde not almak lazım, bu filmi tarafsız yorumlama imkanımız yok. Teknik bir inceleme yaptığımda olumsuz olduğunu düşündüğüm pek çok yer var ama işte yazıyı o şekilde yazarsam genel olarak filmin bende oluşturduğu olumlu hissiyatı size tam verememiş olacağım. O sebeple baştaki “spoiler yok” uyarısından sonra şunu da eklemek lazım sanırım, bu filme olan yorumunuz genel olarak MCU filmlerine olan yorumlarınızla hemen hemen aynı olacaktır. Aslında bu film bütün MCU filmlerinin bir karması, onlara bir saygı duruşu ve hakikaten de MCU’nun bir döneminin görkemli sonu. Eğer gençliği bu filmlerle geçmiş biriyseniz bu filmden duygu dolu, hatta göz yaşları içerisinde ayrılmanız fazlasıyla muhtemel. Ama MCU sizin için eğlencelik, çerezlik, “arada bakarım” filmlerinden oluşan bir filmler topluluğu ise bu filmi fazla ağır, mizah dozajı düşük ve pek çok mantık hatası barındıran yine de güzel sahnelerle dikkat çeken, geek’liğinizi bolca okşayan ortalamanın üstü bir film olarak göreceksiniz.

Şimdi detaylara gelirsek. Üç saatin üstündeki süresi sizi korkutmasın. Film bittiğinde “keşke daha fazla olsaydı” diyeceksiniz. Hiç sıkılmayacak zamanın nasıl geçtiğini anlamayacaksınız. Hatta çıktıktan sonra bazı kısımların daha uzun tutulabileceğini, üzerinden daha fazla hikaye anlatılabileceğini, geyik yapılabileceğini düşündüm. Şimdi bazılarınıza film ilk yarısının temposuzluğu kötü gelebilir (hiç tırsmayın, aksiyon ikinci perdeyle başlıyor, hatta ara tam yerinde verilmiş diye düşüneceksiniz, şimdiden söyleyeyim) ama ben şöyle bakmayı tercih ettim, film bölüm bölüm yani çizgi romanlardaki gibi fasikül fasikül işlenmiş. İlk kısım prologue gibi, girizgah yapıyor, bakın kahramanlar son filmden sonra böyle diyor. Sonra olayların gelişme kısımları, hatta bazı sayılarda bazı kahramanlara, diğer sayılarda başka kahramanlara odaklanmış gibi. Ve en sonunda muazzam bir final. Hatta baştaki kısımların filmin derinliğini, sonradan yaşayacaklarımızın etkilerini arttırdığı da aşikar aslında.

Genel olarak filmin diğer Marvel filmlerine hatta Infinity War‘a da kıyasla mizah dozajının düşük olduğunu söyleyebiliriz. Sadece ara ara yapılan tek kelimelik espriler ve bir kaç karakter üzerinden yapılan geyikler dışında filmin ciddi havasını korumayı tercih etmişler ve bence yerinde olmuş. Aşırı karanlık olmasa da filmin renk paleti de alışagelmiş MCU filmlerinden daha koyu renkte. Yani Avengers Endgame Marvel’ın genel light tonundan ustaca sıyrılıyor, yine de o Marvel havasını size vermeyi bir şekilde başarıyor ama amaçladığı duygu yoğunluğunu da size geçirebiliyor, ki filmin en büyük başarısı da bu olmuş.

Geçen film odak noktamız Thanos’tu, bu film tüm odağımız orijinal Avengers ekibi olmuş. Infinity War’da hoşumuza giden farklı Avengers üyelerinin bir arada olmasının yarattığı eğlenceli havayı da bu filmde kullanmamayı tercih etmişler, ki bu durum bazı beklentilerimizin karşılanmamasına sebep oldu. Onun yerine orijinal Avengers’ın her bir karakterine ağırlık verilmiş, bütün hikaye onların üzerinden gidiyor ve her birine yeterli zaman ve önem ayrılmış. Her bir karakterimizin “Evet ya” dedirtecek en az bir anı var. Her bir karakterin yansıtılmasını da (Orjinal Avengers’ın dışında kalanlar, Ant Man, Captain Marvel falan da dahil) çok başarılı olduğunu düşünüyorum. Hem karakter gelişimi hem de buradaki misyonları on numara yazılmış.

Aynı zamanda bir dönemin bitişini işaret ettiğinin de farkında Avengers, o sebeple geçmişe de sürekli bir saygı duruşu peşinde. Bütün kahramanların açık kalınan noktalarına, gelişimlerine güzelce temas edilmiş ve adeta defterleri kapatma durumu söz konusu. Bu noktada film bu amaçla ara ara önceki filmlerde kurduğu bazı noktaları yok sayma, yer yer MCU’nun devamlılığına zarar verecek kararlar verme, bazı bazı mantık hataları da olduğunu da belirtmek lazım ama bu durumlar filmin akıcılığında sizi rahatsız etmeyecek, çıkıp üzerine biraz düşününce ya da muhabbet sırasında “Aaa, evet ya, öyle yapmasalardı iyiydi” diyeceksiniz.

Sağda solda “çok acayip twistler var” ya da “konuyu iyi saklamışlar” falan gibi yorumlar gördüm. Evet fragmanda gördüğünüz sahneler film daha gelişmeden bitiyor ama sürpriz elementi konusunda hayal kırıklığı yaşadığımı söyleyebilirim. Evet filmle ilgili zilyonlarca teori üretildi, bir kısmının tutması kaçınılmazdı ama ben filmin fazla klişe bir şekilde aktığını, beni şaşırtan çok çok az yer olduğunu, hikaye twistleri açısından son derece sıradan olduğunu düşünüyorum. Yanlış anlaşılmasın bu durum sizi zerre etkilemeyecek, çünkü olaylar son derece akıcı gelişiyor. Yani film tamamen kafamda kurduğum şekilde ilerledi ama hiç bir anında “üff, çok sıkıldım” demedim, bilakis bu şekilde akıyor olmasından son derece memnundum.

Filmin aksiyonu da önceki filmlere kıyasla daha az olsa da açıkçası çok daha doyurucuydu. Filmin büyük savaş sahnesi mesela (nerede, ne şekilde olduğunu söylemeyeceğim, merak edin, nıhahahaha) Infinity War’dan çok daha vurucu, çok daha başarılıydı. Aksiyonun hazırlığından, akışına kadar  her şey dört dörtlük olmuş. Savaş içerisindeki referanslar, sahneler falan da içinizdeki geek’i bambaşka alemlere taşıyacak. Bir sahnede (hangisi olduğunu söylemiyorum ama Cap’in sahnesi diyeyim, anlayan anlasın) çoşkum içimden taştı resmen, salonda”oha” deyivermişim. Sırf o kısım için bile izlemeye değer bu arada film. Savaş sahnesi tek kelimeyle muazzam. Filmin genelinin görsellerinin de Marvel kalitesinde olduğunu söyleyip geçeyim.

Sonuç

Sonuç olarak MCU tarihinin en iyi filmi (ki bunla ilgili bir liste hazırlayayım boş bir anımda) bence hala Winter Soldier ama en görkemli işi hiç tartışmasız Endgame. Muhteşem bir final olduğunu ve bunu kimsenin tartışamayacağını düşünüyorum. Eksileri yanlışları var, ancak bunca filmi temel alıp, buna rağmen böylesi akıcı, böylesi muazzam bir sonuç çıkardıkları için Winter Soldier’ın da yönetmenleri olan Russo Brothers’ı kutluyorum. MCU’nun sadık hayranlarındansanız zaten çoktan izlediniz, sadık olmayıp yine de MCU’yu bir şekilde takip eden kitledenseniz, film kesinlikle sizi de etkileyecek, kaçırmamanız gereken bir iş. Bir dönem güzel bir şekilde bitti. Bakalım Marvel’ın sinema evreni bundan sonra nereye gidecek. Esas merakımız artık bu. Bir başka devirde, bir başka yazıda görüşene dek esen kalın.